Raport eksperta

Data werdyktu: 06.05.2020 13:38

Wszystkie dostępne dane dotyczące rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę Covid-19, przebiegu tej choroby oraz opinie autorytetów naukowych z dziedziny wirusologii i epidemiologii jednoznacznie wskazują, że mamy do czynienia z rzeczywistą pandemią, a nie „oszustwem medialnym”. Zgłoszony do weryfikacji artykuł został opublikowany na portalu PCh24 5 maja br. pod tytułem „’Washington Times’ o COVID-19: to nie pandemia a wielkie oszustwo medialne”. Jest on omówieniem tekstu publicystycznego autorstwa Josepha Curla zamieszczonego 28 kwietnia br. na stronie internetowej amerykańskiego dziennika „Washington Times” pod tytułem „COVID-19 turning out to be huge hoax perpetrated by media”. Zarówno tekst z „Washington Times” jak jego streszczenie na portalu PCh24 stanowią mieszaninę faktów i opinii, przy czym wyrażane opinie nie znajdują potwierdzenia w przytaczanych faktach. Kluczowy fragment tekstu z PCh24 brzmi: „Amerykański dziennik ‘Washington Times’ opublikował analizę, z której jednoznacznie wynika, że nie mamy obecnie do czynienia z żadną pandemią, a jedynie ze sztucznie rozdmuchaną medialną wrzawą. Wskazują na to m.in. dostępne dane dotyczące zachorowalności, liczby zgonów oraz działania podjęte w walce z chorobą. Jak podkreślono ‘wirus SARS-CoV-2 to nie czarna śmierć ani nawet grypa sezonowa’”. Dalsza część artykułu nie rozwija jednak tej tezy – przytaczane są w niej różne dostępne publicznie dane dotyczące pandemii Covid-19 i jej przebiegu (głównie w USA), z których autor wysnuwa opinię, że media w przesadny sposób relacjonowały przebieg epidemii, a przytaczane przez nie informacje dotyczące liczby ofiar zakażenia „nie są przerażające” ponieważ Covid-19 jest co najwyżej „równie groźny co grypa”. Stwierdzić należy po pierwsze, że artykuł Josepha Curla nie jest – jak pisze PCh24 – „analizą”. Jest to typowy tekst publicystyczny zawierający opinie autora, który – jak wskazuje przegląd jego publikacji z ostatnich 9 lat (https://www.washingtontimes.com/staff/joseph-curl/) dotyczących przede wszystkim amerykańskiej sceny politycznej – nie specjalizuje się w tematyce naukowej. Żadna z kilkuset jego dotychczasowych publikacji na łamach „Washington Times” nie wskazuje, by felietonista posiadał jakiekolwiek kompetencje w dziedzinie epidemiologii, wirusologii czy w ogóle nauk biologicznych. Nie wskazuje na to również tytuł następnego artykułu opublikowanego przez niego na łamach tej gazety – „Czy Covid-19 zapowiada/przynosi 10 biblijnych plag” i jego puenta, że wprawdzie niekoniecznie, ale i tak „warto sobie odświeżyć lekturę Biblii”. Joseph Curl przytacza na potrzeby swojego felietonu różne szczegółowe dane, co ma wywołać u czytelnika wrażenie, że jego opinie znajdują pokrycie w faktach. Niemniej jednak wybór przytaczanych danych jest zupełnie przypadkowy i nie układają się one w żaden ciąg logiczny pozwalający wysnuć wniosek, że „nie mamy obecnie do czynienia z żadną pandemią, a jedynie ze sztucznie rozdmuchaną medialną wrzawą”. Na obronę Curla należy wskazać, że dokładnie takie sformułowanie w jego tekście nie pada – pochodzi ono od autora omówienia podpisanego jako „AS” – taka jest jednak wymowa jego felietonu. Weryfikacja tekstu Curla i jego omówienia na PCh24 napotyka na istotny metodologiczny kłopot, polegający na tym, że fact-checking zajmuje się badaniem prawdziwości faktów, nie zaś ich interpretacjami, wysnuwanymi z nich wnioskami czy opiniami na ich temat. Niemniej jednak przynajmniej główna teza nadaje się do weryfikacji, a weryfikacja ta jest dla autora niekorzystna. Stwierdzenie Curla, że choroba Covid-19 jest mniej groźna od grypy („When the postmortem is done on the media’s coverage of COVID-19 [and it will be], it will be clear that the virus was no Black Plague — it’s not even the flu on a bad year”), lub co najwyżej „równie groźna” („COVID-19 is a bad flu at worst”) nie znajduje potwierdzenia w faktach. Według oficjalnych statystyk CDC (Centers for Disease Control and Prevention) amerykańskiej agencji rządowej podległej Departamentowi Zdrowia i Opieki Społecznej roczna liczba ofiar śmiertelnych grypy w USA w ostatniej dekadzie wahała się od 12 tys. (sezon 2011/12) do 61 tys. (2017/18). Tymczasem dotychczasowa liczba ofiar Covid-19 w USA już obecnie wynosi ponad 72 tys. (na dzień 6 maja 2020 r.), zaś w dniu, gdy artykuł powstawał (28.04) zbliżała się do 60 tys. Przy czym należy zaznaczyć, że dane te dotyczą okresu od dnia 26 lutego br., gdy odnotowano oficjalnie pierwszą ofiarę śmiertelną zakażenia koronawirusem w USA, a nie całego roku. Lista cech odróżniających zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 od grypy została opublikowana na stronie WHO 17 marca br. Pomiędzy innymi WHO zwraca uwagę na znacznie większą niż w przypadku grypy łatwość w przechodzeniu z człowieka na człowieka, a co za tym idzie szybkość rozchodzenia się w populacji. Między innymi z powodu tej ostatniej cechy 11 marca 2020 roku WHO ogłosiła stan pandemii w związku z rozprzestrzenieniem się koronawirusa SARS-CoV-2 na niemal wszystkie kraje świata. Do dnia dzisiejszego odnotowano blisko 3,75 mln zakażeń Covid-19 w ponad 190 krajach, a 260 tys. osób zmarło. Zachowując reguły logicznego rozumowania nie da się wobec tych liczb obronić tezy, że „COVID-19: to nie pandemia a wielkie oszustwo medialne”. Przy okazji warto przypomnieć, że dziennik „Washington Times”, w którym pisze Joseph Curl, został założony w 1982 roku przez Sun Myunga Moona, założyciela Kościoła Zjednoczeniowego szerzej znanego jako „sekta Moona”.

Żródła

Dostęp do wszystkich źródeł 6 maja, 14.45 https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 https://www.washingtontimes.com/news/2020/apr/28/covid-19-turning-out-to-be-huge-hoax-perpetrated-b/ https://www.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6 https://www.worldometers.info/coronavirus/ https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3953787 https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/q-a-similarities-and-differences-covid-19-and-influenza https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/q-a-coronaviruses https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/cases-updates/cases-in-us.html https://www.cdc.gov/flu/about/burden/index.html