Expert's report

Date of the verdict: 25.03.2025 09:14

Wysoko oceniany przez krytyków brytyjski serial „Dojrzewanie” nie odnosi się bezpośrednio do tragedii w Southport i zabicia trójki dzieci przez 17-latka. Jest natomiast odpowiedzią na przestępstwa z użyciem noża popełniane przez nastolatków. Weryfikowany post podaje nieprawdę. „Dojrzewanie” to 4-odcinkowy serial o aresztowaniu 13-letniego Jamiego Olivera (granego przez Owena Coopera) oskarżonego o zabójstwo szkolnej koleżanki. Serial stworzył Stephen Graham (grający ojca Jamiego) i Jack Thorne. Autor weryfikowanego postu odpowiadał innemu internaucie, który ze studentami prawa oglądał filmy przygotowane przez brytyjski rząd, w których – jak twierdził – sędziowie i prokuratorzy są „z mniejszości etnicznych. Oskarżonym jest zawsze biały facet w średnim wieku, tacy są najgorsi”. W odpowiedzi internauta napisał: „To jeszcze nic... jest inny nowy Serial na Netflixie ktory nawiazuje do ostatnich morderstw i atakow z uzyciem noza przez nieletnich zainspirowany Southport Attack, Nazywa sie Adolescence. Na gorze zdjecia Aktora malego zwyro psychopaty na dole zdjecia tego co nozami dzgal male dzieci w Southport” (pisownia oryginalna – FH). I dołączył 4 zdjęcia przedstawiające jednak 3 różne osoby. Dwa górne zdjęcia to rzeczywiście Cooper jako Jamie. Ale dolne zdjęcia nie przedstawiają sprawcy ataku w Southport. Po lewej stronie widać zdjęcie 17-latka Hassana Sentamu skazanego na dożywocie z minimalnym wyrokiem 23 lat więzienia za śmiertelne pchnięcie nożem 15-letniej Elianne Andam w Croydon w południowym Londynie we wrześniu 2023 roku. Natomiast po prawej stronie jest zdjęcie Axela Rudakubana, który w lipcu 2024 roku zabił troje dzieci i ranił dziesięcioro podczas warsztatów jogi i tańca w Southport. Dwie dziewczynki zmarły na miejscu, sześcioro rannych dzieci i dwoje dorosłych zostało przewiezionych do szpitala w stanie krytycznym. Trzecia dziewczynka zmarła dzień później. Rudakubana został skazany na dożywocie z minimalnym wyrokiem 52 lat pozbawienia wolności. W rozmowie z Tudum (portalem należącym do Netflixa) Graham powiedział, że historia Jamiego nie opierała się na prawdziwej osobie lub wydarzeniu. Tłumaczył, że pomysł na serial zrodził się z doniesień o młodych chłopcach zaangażowanych w przestępstwa z użyciem noża. „Zdarzył się incydent, w którym młody chłopak (rzekomo – FH) dźgnął dziewczynę” – powiedział w rozmowie z Tudum. „To mnie zszokowało. Pomyślałem: »Co się dzieje? Co się dzieje w społeczeństwie, w którym chłopak dźga dziewczynę na śmierć? Co jest tutaj podżegającym incydentem?«. A potem to się powtórzyło, i powtórzyło, i powtórzyło. Naprawdę chciałem rzucić na to światło i zapytać: »Dlaczego to się dzieje dzisiaj? Co się dzieje? Jak do tego doszliśmy?«” – dodał. Według danych brytyjskiej Izby Gmin (niższa izba brytyjskiego parlamentu) tylko w marcu 2023 r. wydano ponad 18 tys. ostrzeżeń i wyroków za posiadanie noża. Nieco ponad 17 proc. to byli nastolatkowie w wieku 10-17 lat. „Mogliśmy nakręcić dramat o gangach i przestępstwach z użyciem noża lub o dziecku, którego matka jest alkoholiczką lub którego ojciec jest sprawcą przemocy” – mówił w wywiadzie Graham. „Zamiast tego chcieliśmy, abyś spojrzał na tę rodzinę i pomyślał: »Mój Boże. To może przydarzyć się nam«”. Magazyn Harper’s Bazaar przytoczył kilka najgłośniejszych przypadków zabicia młodych kobiet po odrzuceniu zalecających się do nich chłopców. W Hexham w 2023 roku 15-letnia Holly Newton została wielokrotnie pchnięta nożem przez 16-letniego, byłego chłopaka. W 2023 r. 17-letnia dziewczyna została zadźgana na śmierć w południowym Londynie, kiedy odmówiła przyjęcia kwiatów od chłopaka. Wiele z tych przestępstw, podobnie jak historia bohatera „Dojrzewania”, było związanych z kulturą incel. Thorne, drugi współtwórca serialu powiedział BBC, że „moment powstania »Dojrzewania« jest z pewnością przejmujący i zbiega się w czasie z rozwojem »manosfery« i radykalizacją młodych mężczyzn i chłopców przez postacie takie jak Andrew Tate i Jordan Peterson”. Tate jest jedną z najbardziej znanych osobistości w „manosferze”. To były zawodowy kickbokser, który zyskał popularność promując mizoginizm. Wraz z bratem jest oskarżony w Rumunii o gwałt i handel ludźmi. Peterson to kanadyjski psycholog będący, obok Tate’a, jedną z czołowych postaci manosfery, promujący seksistowskie i antyfeministyczne idee w mediach społecznościowych. Incel (skrót od angielskiego „involuntary celibacy” czyli mimowolny, nieumyślny celibat), którym jest bohater serialu, to mężczyzna bez doświadczenia seksualnego i powodzenia u kobiet. Zazwyczaj obwinia za to kobiety i społeczeństwo. Wśród inceli powszechna jest zasada Pareto, także cytowania w serialu. Zgodnie z nią 80 proc. skutków wynika z 20 proc. przyczyn. Sformułował ją włoski ekonomista Vilfredo Pareto, który w 1906 roku zauważył, że 80 proc. ziemi we Włoszech jest własnością 20 proc. ludzi. Kultura incel przerobiła to na relacje mężczyzn z kobietami twierdząc, że 80 proc. kobiet interesuje się tylko 20 proc. mężczyzn. Pozostali są skazani na samotność. Autor weryfikowanego postu twierdząc, że powodem powstania serialu „Dojrzewanie” była tragedia w Southport napisał nieprawdę. Dodatkowo powielił krążące w mediach społecznościowych zdjęcie zabójcy z Southport, podczas gdy tylko jedno z nich przedstawia Axela Rudakubana. Tym samym dołączył do szerokiej grupy użytkowników mediów społecznościowych rozpowszechniających nieprawdę.

Sources

https://www.theguardian.com/uk-news/2025/mar/13/hassan-sentamu-jailed-murder-elianne-andam-croydon-south-london https://www.harpersbazaar.com/uk/culture/culture-news/a64238325/adolescence-netflix-true-story-explained/ https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/sn04304/ https://www.netflix.com/tudum/articles/adolescence-cast-release-date-photos-news https://www.youtube.com/watch?v=UvzIlL5fLl0 https://edition.cnn.com/2023/03/16/us/incel-involuntary-celibate-explained-cec/index.html https://www.splcenter.org/resources/hate-watch/i-laugh-death-normies-how-incels-are-celebrating-toronto-mass-killing/ https://www.vogue.pl/a/kim-sa-incele-czy-nienawidza-kobiet-i-jak-mezczyznom-moga-pomoc-psychoterapeuci https://www.nbcnews.com/pop-culture/pop-culture-news/adolescence-netflix-manosphere-toxic-masculinity-rcna196967 https://www.bbc.com/news/articles/c0egyyq1z47o https://www.bbc.co.uk/programmes/w3ct5qky