Expert's report

Date of the verdict: 04.11.2022 10:23

Nieprawdziwe jest twierdzenie, że złoża gazu odkryte przez PGNiG nie należą do Polski, gdyż wszelkie zasoby kopalin znajdujące się na terenie naszego kraju są z mocy prawa własnością górniczą, czyli należą do Skarbu Państwa. Zgłoszony wpis w serwisie Twitter, oprócz sugestii, że odkryte niedawno na terenie Polski nowe złoża gazu nie należą do Polski, głosi jakoby „PiS sprzedał” udziały w spółce Orlen. W połączeniu z informacjami o fuzji Orlenu z PGNiG i znalezieniu złóż kreowana jest sugestia, jakoby oznaczało to zbycie własności złóż na rzecz „amerykańskich funduszy”. Do wpisu dołączony został link do komunikatu PGNiG, który nie zawiera żadnych informacji na tematy poruszane w zgłoszonym wpisie. Jest to jedynie komunikat o odkryciu nowych złóż. Wyjaśnianie dezinformacji zawartej w zgłoszonej treści należy zacząć od przypomnienia, że wszelkiego rodzaju kopaliny i inne złoża to, z punktu widzenia polskiego prawa, własność Skarbu Państwa. W art. 10. Pkt 1. ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. „Prawo geologiczne i górnicze” czytamy: „Złoża węglowodorów, węgla kamiennego, metanu występującego jako kopalina towarzysząca, węgla brunatnego, rud metali z wyjątkiem darniowych rud żelaza, metali w stanie rodzimym, rud pierwiastków promieniotwórczych, siarki rodzimej, soli kamiennej, soli potasowej, soli potasowo-magnezowej, gipsu i anhydrytu, kamieni szlachetnych, pierwiastków ziem rzadkich, gazów szlachetnych, bez względu na miejsce ich występowania, są objęte własnością górniczą”. W pkt 5. tego samego artykułu zawarte jest natomiast jasne stwierdzenie: „Prawo własności górniczej przysługuje Skarbowi Państwa”. PGNiG, podobnie jak inne podmioty gospodarcze, może otrzymać od państwa polskiego koncesje, zarówno na poszukiwania jak i wydobycie kopalin. Tak stanowi polskie prawo. Nie jest właścicielem złóż, czyli konsekwentnie – nie może takiej własności ani wnieść do spółki, z którą się łączy, ani sprzedać. Informację o tym zawiera również komunikat PGNiG, który zamieszczamy w źródłach. Sugestia na temat „sprzedaży udziałów” w Orlenie odnosi się być może do informacji o odsprzedaniu przez bank PKO BP zakupionych pod koniec września 2022 r. od Skarbu Państwa 14.161.080 akcji PKN Orlen, stanowiących ok. 2,26 proc. kapitału. Była to transakcja w ramach przyśpieszonej budowy księgi popytu (ABB) powiązana ze swapem przychodów z Orlenem oraz ogólniej z fuzją Orlenu z PGNiG i miała być, według komunikatu PKO BP, zyskowna dla banku. Akcje zostały nabyte przez krajowe i zagraniczne fundusze inwestycyjne z Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Jednak skala tej transakcji i udział sprzedanych akcji w ogólnym wolumenie akcjonariatu Orlenu nie ma znaczenia z punktu widzenia kontroli nad koncernem. Z informacji o strukturze akcjonariatu spółki Orlen wynika, że składa się ona z wielu podmiotów, ale Skarb Państwa dominuje z udziałem ponad 31 proc. To jest nieco mniej niż ok. dwa miesiące wcześniej, gdy po fuzji z Lotosem udział Skarbu Państwa wzrósł do 35 proc., ale więcej niż jeszcze w 2021 roku, gdy wynosił ok. 27 proc. Według cytowanej w źródłach rozmowy z Jackiem Sasinem, ministrem aktywów państwowych, po sfinalizowaniu fuzji z Orlenem udział Skarbu Państwa ma wynosić 50 proc. Działania zwiększające udział Skarbu Państwa mają, o czym mówi także minister, zabezpieczyć Orlen przed przejęciem przez prywatnych inwestorów. W ubiegłym roku pojawiły się głosy wzywające do buntu mniejszych prywatnych akcjonariuszy. Statut Orlenu wzmacnia siłę Skarbu Państwa w zarządzie spółki, przyznając mu jako jedynemu udziałowcowi, prawo do wykonywania z więcej niż 10 proc. głosów.

Sources

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111630981/U/D20110981Lj.pdf https://pgnig.pl/aktualnosci/-/news-list/id/multienergetyczny-koncern-to-wzrost-bezpieczenstwa-polski/newsGroupId/10184 https://www.bankier.pl/wiadomosc/PKO-BP-osiagnal-zysk-na-operacji-zakupu-i-sprzedazy-akcji-PKN-Orlen-akcje-trafily-do-funduszy-8425765.html https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/struktura-akcjonariatu https://www.bankier.pl/wiadomosc/Topnieja-udzialy-Skarbu-Panstwa-w-PKN-Orlen-Tylko-pozornie-8418819.html https://www.parkiet.com/parkiet-plus/art19552841-jacek-sasin-skarb-panstwa-z-polowa-udzialow-w-wielkim-orlenie https://www.bankier.pl/wiadomosc/Udzial-Skarbu-Panstwa-w-Orlenie-po-fuzji-z-Lotosem-wzrosl-do-35-66-proc-8392162.html https://www.money.pl/gospodarka/postawmy-sie-obajtkowi-akcjonariusz-orlenu-szykuje-bunt-6616158303615552a.html https://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/5C9ABC0B