Raport eksperta

Data werdyktu: 30.04.2020 11:52

Pytanie zgłoszone do weryfikacji brzmi: „Po otwarciu galerii będą znakować klientów? Po zakażeniu - czerwony, po kwarantannie – żółty, bez kontaktu z wirusem – zielony”. Dokładne brzmienie odnoszącego się do sprawy cytatu z artykułu opublikowanego na stronie internetowej „Dziennika Polskiego” 25 kwietnia jest następujące: „Przecieki z rządu mówiły o możliwości otwarcia centrów handlowych w okolicach 18 maja, ale to się może nie udać. Ministerstwo Rozwoju chce to zrobić możliwie bezpiecznie, by popularne centra nie stały się ogniskami epidemii. W tym celu przygotowywana jest m.in. specjalna aplikacja, która podzieli klientów i pracowników sklepów na trzy kategorie bezpieczeństwa: po zakażeniu - czerwony, po kwarantannie - żółty, bez kontaktu z wirusem - zielony. Chodzi o to, by w każdym sklepie mogło przebywać więcej klientów „czystych”, czyli – zielonych”. W podobny sposób sprawę przedstawiło tego samego dnia wiele innych lokalnych i ogólnokrajowych mediów. Wszystkie te teksty bezpośrednio lub pośrednio odnosiły się do informacji na temat konsultacji w sprawie wytycznych dla galerii handlowych i lokali gastronomicznych, prowadzonych przez Ministerstwo Rozwoju z przedsiębiorcami, opublikowanej 24 kwietnia na stronie internetowej Konfederacji Lewiatan p.t. „Specjalna aplikacja, żeby ułatwić wejście do sklepów. Przedsiębiorcy chcą wiedzieć, kiedy zostaną otwarte galerie handlowe”. W niektórych z tekstów padała dodatkowa informacja, że do „znakowania klientów” miałaby służyć przygotowywana w Ministerstwie Cyfryzacji aplikacja ProteGO Safe. Niepodpisany z nazwiska autor tej notatki napisał, że „Zapowiedziano wprowadzenie specjalnej aplikacji, która podzieli osoby w sklepach na 3 kategorie bezpieczeństwa: po zakażeniu - czerwony, po kwarantannie - żółty, bez kontaktu z wirusem - zielony. Służy to umożliwieniu zwiększenia liczby klientów z kodem zielonym w sklepie” oraz „osób z kategorii zielonej czyli zdrowych i bez kontaktu z wirusem, mogłoby wejść do sklepu 10 proc. więcej. Stosowanie aplikacji byłoby warunkiem wpuszczania do sklepu, pomimo wyczerpania limitu. Aplikacje instalowaliby klienci, którzy chcieliby skorzystać z tego przywileju”. W celu weryfikacji tych informacji skontaktowaliśmy się z Ministerstwem Rozwoju oraz Ministerstwem Cyfryzacji i ustaliliśmy, że zarówno oryginalny tekst opublikowany przez Lewiatana, jak również jego medialne omówienia, były daleko idącą nadinterpretacją wstępnych propozycji rządowych dotyczących planowanych zaleceń dotyczących podwyższonego reżimu sanitarnego dla przedsiębiorców wznawiających działalność po przerwie spowodowanej wybuchem epidemii Covid-19. Według naszych ustaleń, na żadnym etapie konsultacji nie było mowy o wprowadzeniu obowiązku „znakowania” klientów za pomocą aplikacji ProteGO lub jakiejkolwiek innej. W trakcie rozmowy telefonicznej przeprowadzonej 29 kwietnia wieczorem minister cyfryzacji Marek Zagórski odniósł się do doniesień na temat wykorzystania aplikacji ProteGO Safe m.in. przez galerie handlowe. „Aplikacja nie jest obowiązkowa i w żadnym przypadku nie będzie obowiązkowa. Jest ona czymś, co zalecamy i co promujemy” – podkreślił minister cyfryzacji. Wyjaśnił jednocześnie, że aplikacja ProteGO została stworzona przede wszystkim na potrzeby kontrolowania przebiegu epidemii Covid-19 w Polsce i jako taka będzie w najbliższym czasie szeroko promowana. „Bardzo intensywna kampania promująca tę aplikację powinna ruszyć na początku maja. Docelowo chcielibyśmy, żeby zainstalowało i uaktywniło ją na swoich telefonach co najmniej kilka, a najlepiej kilkanaście milionów Polaków” – stwierdził Marek Zagórski. Dodatkowo 30 kwietnia na stronie internetowej Ministerstwa Cyfryzacji opublikowano komunikat bezpośrednio odnoszący się do doniesień medialnych w sprawie aplikacji ProteGO. Czytamy w nim m.in. „Fakty są takie: • Niezależnie od tego, czy zainstalujesz aplikację ProteGO Safe czy nie, wejdziesz do sklepu i zrobisz zakupy tak jak wszyscy inni. • Nie musisz wybierać pomiędzy staniem w kolejce, a „inwigilacją”. Aplikacja nie zbiera Twoich danych, nie śledzi, korzystanie z niej jest dobrowolne, a prace nad nią w pełni transparentne - właśnie po to, by każdy się przekonał, że nie mamy ukrytych intencji. […]. • Nie będziemy dzielić klientów na lepszych i gorszych, czyli tych z i bez aplikacji. Kontrolowanie przez właścicieli sklepów statusu aplikacji, lub wymaganie jej instalacji i aktywacji są zabronione. • Korzystanie bądź niekorzystanie z aplikacji nie może wpływać na jakość lub kolejność obsługi klientów.” Również 30 kwietnia, Ministerstwo Rozwoju – ustosunkowując się do zadanych mailem pytań w tej sprawie – przekazało nam informację, że w wypracowanych przez ten resort zaleceniach dla przedsiębiorców w ogóle nie ma mowy o – obowiązkowym lub opcjonalnym – używaniu aplikacji ProteGO. Zgodnie z zapowiedzią premiera Mateusza Morawieckiego z dnia 29 kwietnia galerie handlowe mają zostać ponownie uruchomione w dniu 4 maja.

Żródła

http://konfederacjalewiatan.pl/aktualnosci/2020/1/specjalna_aplikacja_zeby_ulatwic_wejscie_do_____sklepow_przedsiebiorcy_chca_wiedziec_kiedy_zostana_otwarte_galerie_handlowe Dostęp 30.04.2020 r. godz. 13.05 https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/protego-safe--pobierz-zainstaluj-przetestuj Dostęp 30.04.2020 r. godz. 13.10 https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/aktualnosci/premier-od-4-maja-drugi-etap-znoszenia-ograniczen-zwiazanych-z-koronawirusem.html Dostęp 30.04.2020 r. godz. 13.15 https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/z-protego-safe-do-sklepu---obalamy-mity Dostęp 30.04.2020 r. godz. 13.40 Rozmowa telefoniczna z ministrem cyfryzacji Markiem Zagórskim przeprowadzona 29 kwietnia 2020 r. o godz. 19