Raport eksperta

Data werdyktu: 21.01.2022 18:41

Nie jest to prawda. Choć promieniowanie jonizujące w dużych dawkach jest czynnikiem zwiększającym nieznacznie ryzyko raka piersi, aparaty stosowane w dzisiejszych czasach są nowoczesne, a dawka promieniowania jest minimalna (10 razy mniejsza niż ta stosowana jeszcze 25 lat temu). Zdaniem specjalistów badanie wykonywane nawet raz na rok jest całkowicie bezpieczne, ponieważ używane są bardzo małe dawki promieniowania - porównywalne z dawką pochłanianą w trakcie prześwietlenia zęba czy tym, jakie występuje w samolocie. Warto jednak zaznaczyć, że promieniowanie może być szkodliwe dla kobiet w ciąży, dlatego ciężarne nie są kwalifikowane do tego badania. Mammografia, choć uznawana z najlepszą metodę wykrywania raka piersi we wczesnym stadium, ma także wady. Wykorzystuje promieniowanie jonizujące w bardzo niewielkiej dawce, ale według danych brytyjskich, wśród 10 tys. kobiet przechodzących badania przesiewowe raz na trzy lata, u 3-6 promieniowanie może wywołać zmiany rakotwórcze. Jednak nawet pomimo tego mówienie o mammografii, że jest szkodliwa, jest nadużyciem, bowiem korzyści z regularnego badania znacznie przewyższają ryzyko jego powikłań. Autor zgłoszonego do sprawdzenia tekstu twierdzi, że „nie dosyć, że promieniowanie jonizujące powoduje raka, to dodatkowo błędne rozpoznania narażają tysiące kobiet na niepotrzebne operacje i chemioterapię”. Właśnie aby uniknąć błędów kobiety nie obciążone żadnym dodatkowym ryzykiem zachorowania na nowotwory piersi powinny rozpoczynać badania mammograficzne dopiero w wieku 45 lat. Według American Cancer Society ta metoda diagnostyczna słabo się sprawdza w przypadku młodszych kobiet. Dlaczego? Wynika to z budowy piersi, która zmienia się z wiekiem. U kobiet młodych dominuje budowa gruczołowa, a u kobiet starszych tłuszczowa. Tkanka tłuszczowa w badaniu mammograficznym jest niecieniująca, tzn. na kliszy jest widoczna jako „czarna”. Dzięki temu łatwo można uwidocznić zmiany nowotworowe, które będą cieniowały. Natomiast tkanka gruczołowa jest cieniująca, to znaczy na kliszy rentgenowskiej widoczna jako białe pasma i zacienienia. Przy takiej budowie piersi łatwo można przeoczyć zmiany nowotworowe o podobnej gęstości do tkanki gruczołowej. W nielicznych przypadkach może też dojść do tego, że zostanie postawiona błędna diagnoza, która się nie potwierdzi. U kobiet takie rozpoznanie, które nawet jeśli jest błędne, może spowodować poczucie niepewności i spory lęk. Mammografia daje też czasami fałszywy negatywny wynik, ponieważ nie wykrywa wszystkich zmian nowotworowych, a dobre wiadomości usypiają czujność. Dlatego tak ważne jest, by kobieta mimo regularnego zgłaszania się na badania przesiewowe, sama także badała piersi. Czasem przyczyną pomyłek jest przestarzały sprzęt, jaki bywa czasem używany do przeprowadzania badań. Trzeba jednak podkreślić, że jednostki wykonujące mammografię muszą spełniać standardy dotyczące jakości aparatury. Sprzęt, który nie spełnia wymogów jest wykluczany z użytku. Dlatego warto udać się do ośrodka, który uczestniczy w ogólnopolskim programie profilaktycznym. Te jednostki są systematycznie sprawdzane pod względem jakości sprzętu przez Główny Inspektorat Sanitarny. Można je znaleźć m.in. na stronie: www.profilaktykaraka.coi.waw.pl Lista aparatów mammograficznych poddanych kontroli w 2020 roku znajduje się na stronie: http://profilaktykaraka.coi.waw.pl/wp-content/uploads/2021/01/Lista-aparatow-mammograficznych-poddanych-kontroli-w-2020-roku.pdf Podsumowując trzeba stwierdzić, że choć mammografia nie jest idealną metodą i ma swoje wady, to jednak warto pamiętać, że ma ona na celu wykrycie nowotworu we wczesnym etapie rozwoju. Dzięki prześwietlaniu tkanek piersi promieniami rentgenowskimi można znaleźć nieprawidłowości, zanim będzie je można wyczuć lub zobaczyć. Leczenie niezaawansowanego stadium jest skuteczniejsze i tańsze niż bardziej zaawansowanej choroby. Wychwycenie w porę groźnych zmian daje pacjentkom ponad 90% szans przeżycia kolejnych 5 lat po diagnozie.

Żródła

http://onkologia.org.pl/mammografia/ https://cancer-code-europe.iarc.fr/index.php/pl/12-sposobow/badania-przesiewowe/badanie-przesiewowe-w-kierunku-raka-piersi/3544-czy-badanie-przesiewowe-w-kierunku-raka-piersi-w-formie-mammografii-moze-okazac-sie-szkodliwe-lub-wiazac-sie-z-ryzykiem http://profilaktykaraka.coi.waw.pl/wp-content/uploads/2021/01/Lista-aparatow-mammograficznych-poddanych-kontroli-w-2020-roku.pdf