Raport eksperta

Data werdyktu: 05.07.2022 12:32

Teza, jakoby kraje obecnej Unii Europejskiej w nazistowskim sojuszu z Niemcami zaatakowały Niemcy jest historyczna dezinformacją. Zgłoszony wpis na Twitterze składa się z komentarza mówiącego o napaści „Europejskiego Sojuszu” w 1941 w celu zagarnięcia terytorium ZSRR i eksterminacji jego ludności oraz grafiki sugerującej, że w koalicji wojskowej z Hitlerem znajdowały się wówczas niemal wszystkie kraje europejskie, z napadniętymi przez Niemcy i okupowanymi – Danią, Holandią, Belgią, Norwegią, Francją, a nawet z neutralną w trakcie II wojny Światowej Hiszpanią. W rzeczywistości w pierwszej fazie wojny na wschodzie większą aktywność militarną po stronie Niemiec wykazywały poszkodowane wcześniej napaściami przez ZSRR Finlandia i Rumunia oraz w mniejszym stopniu Węgry, Chorwacja i Słowacja. Według źródeł historycznych Finlandia początkowo nie zamierzała bezpośrednio włączyć swoich żołnierzy do walki po stronie Niemiec w 1941 roku, ograniczając się jedynie do pozwolenia Niemcom na tranzyt przez swoje terytorium (prawo do podobnego tranzytu miała na mocy traktatu po wojnie radziecko-fińskiej także Armia Czerwona). Jednak po zbombardowaniu terytoriów Finlandii przez wojska ZSRR, ta pierwsza włączyła swoje oddziały do walki, odbijając m.in. zagarniętą kilkanaście miesięcy wcześniej przez Sowietów Karelię. Także Rumunia początkowo nie paliła się do bezkrytycznej współpracy z Niemcami, gdyż terytoria, które utraciła wcześniej na rzecz ZSRR i Węgier, utraciła za wiedzą i zgodą Niemiec. W 1940 r. Rumunia poniosła straty terytorialne zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. W lipcu 1940 r. ZSRR, po wystosowaniu wobec rumuńskiego rządu ultimatum, rozpoczął okupację Besarabii i północnej Bukowiny. ⅔ Besarabii zostały dołączone do niewielkiej Mołdawskiej SRR. Pozostała część (Budziak) i północna Bukowina weszły w skład Ukraińskiej SRR. Po inwazji na ZSRR, dowództwo niemieckie skierowało jednostki rumuńskiej grupy wojsk rumuńskich do forsowania Dniestru, a następnie nakazało im prowadzenie działań w kierunku Odessy, która była głównym celem natarcia. Generał Ion Antonescu odmówił jednak wydania odpowiednich rozkazów, co zaskoczyło Niemców. 6 sierpnia w Berdyczowie doszło do spotkania pomiędzy Adolfem Hitlerem i Antonescu. Hitler zaoferował obszar radzieckiej Mołdawii jako rekompensatę terytorialną. Rumuni zgodzili się kontynuować wojnę przeciwko Związkowi Radzieckiemu. Dla historycznego kontekstu sprawy istotne jest, iż od 23 sierpnia 1939 roku, czyli od zawarcia Paktu Ribbentrop-Mołotow, aż do momentu ataku na ZSRR 22 czerwca 1941 r. faktycznym sojusznikiem hitlerowskich Niemiec był ZSRR, dzieląc na mocy tajnego protokołu Paktu terytoria podbijanych od 1939 roku krajów, w tym Polski, państw bałtyckich, Rumunii, współpracując politycznie, militarnie i operacyjnie i kontynuując wymianę handlową, w tym tak ważny dla prowadzących operacje militarne Niemiec, eksport radzieckiego zboża. Prawdę o naturze relacji niemiecko-sowieckich w tych latach przypomniał spot Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie przygotowany w 2021 roku na 80-ta rocznicę ataku Niemiec na ZSRR. O faktycznym sojuszu Niemcy-ZSRR w latach 1939-41 piszą i mówią nie tylko polscy historyczny. Jako przykład podobnej oceny tamtych wydarzeń w źródłach podajemy wypowiedź historyka z Uniwersytetu Harvarda, Joshuy Rubensteina. Podsumowując – teza, że w 1941 roku w sojuszu z hitlerowskimi Niemcami ataku na ZSRR dokonała niemal cała Europa opiera się na historycznym fałszu, przekłamaniach, manipulacjach faktami oraz pominięciu istotnych kwestii tworzących kontekst przystąpienia do sojuszu z Hitlerem niektórych państw.

Żródła

https://admin.fee.org/files/doclib/books1203.pdf https://archive.org/stream/HitlersArcticWarTheGermanCampaignsInNorwayFinlandAndTheUSSR19401945_201607/HitlersArcticWar-TheGermanCampaignsInNorwayFinlandAndTheUSSR1940-1945_djvu.txt Encyklopedia II wojny światowej nr 11: Operacja „Barbarossa” cz. II. Działania Grupy Armii „Środek” i „Południe” – Mali sojusznicy Hitlera. Oxford Educational sp. z o.o., 2007. https://www.youtube.com/watch?v=cqbL27NUNPE https://www.facinghistory.org/resource-library/video/sinister-alliance-soviet-german-relations-1939-1941