Raport eksperta

Data werdyktu: 20.03.2024 11:57

Muzeum Historii Holokaustu Yad Vashem nie usunęło żadnych zdjęć przedstawiających eksterminację Żydów przy udziale ukraińskich nacjonalistów w czasie II wojny światowej. Autor zgłoszonego posta na Telegramie, znany propagandysta Kremla i dziennikarz kanału Rassija 1 Władimir Sołowjow, 28 lutego 2024 r. zacytował wpis innego rosyjskiego żurnalisty, Olega Lurie, opublikowany na tej samej platformie. Ów post został powielony przez liczne rosyjskie media, a także rzeczniczkę rosyjskiego MSZ Marię Zacharową oraz kilku rosyjskich polityków. Z wpisu wynika, że Izrael podejmuje działania mające na celu zatarcie udziału ukraińskich nacjonalistów w zbrodniach dokonywanych przez Niemców na członkach narodu żydowskiego mieszkających w czasie II wojny światowej na terenie Ukraińskiej Republiki Ludowej. W publikacjach zalinkowano film z serwisu YouTube białoruskiej blogerki mieszkającej w Izraelu (przynajmniej tak wynika z informacji, które zamieściła o sobie na Facebooku), Margarity Levin. W nagraniu kobieta rozmawia z obywatelem Izraela pochodzenia ukraińskiego Witalijem Frimanem. Ten przekonuje, że w ciągu dwóch lat z wystawy muzeum Yad Vashem poświęconej holokaustowi na Ukrainie zniknęły liczne zdjęcia stanowiące świadectwo udziału ukraińskich nacjonalistów w masowym mordowaniu Żydów mieszkających na terytorium obecnej Ukrainy. W czwartej minucie rozmowy Friman prezentuje fotografię wąwozu z dnem usłanym nagimi ludzkimi zwłokami, nad którymi kręcą się niemieccy żołnierze oraz funkcjonariusze milicji (Українська народна міліція – powołana w 1941 r. formacja pomocnicza, której członkowie rekrutowali się głównie z szeregów frakcji B Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów). Choć zdjęcie jest czarno-białe, Friman wykazuje, że jeden z funkcjonariuszy, którzy właśnie dokonali potwornej zbrodni, ma na ramieniu opaskę w barwach flagi Ukrainy. Puentuje, że to zdjęcie stanowi przykład materiałów, które „wyparowały” z ekspozycji Yad Vashem. Jego zdaniem to dowód na „lobbing Izraela na rzecz interesów Ukrainy ze szkodą dla własnych, a także na przepisywanie historii, aby zadowolić reżim w Kijowie”. Przedstawiciele Yad Vashem zaprzeczyli, jakoby taka sytuacja miała miejsce. „Yad Vashem pozostaje zaangażowany w bezstronne przedstawianie wydarzeń historycznych związanych z Holokaustem (…) w szczególności zajmuje się działaniami lokalnych kolaborantów na terytoriach Ukrainy, Rosji, Białorusi, Litwy, Łotwy i Mołdawii w ramach planu nazistowskich Niemiec mającego na celu unicestwienie Żydów w Europie” – czytamy w oświadczeniu wydanym 4 marca 2024 roku. Izraelski historyk i pracownik Yad Vashem Aron Shneyer napisał na swoim profilu na Facebooku, że zdjęcie pokazane przez Frimana nigdy nie wchodziło w skład zasobów muzeum. Naturę manipulacji Frimana udaje się ustalić za pomocą narzędzia do wstecznego wyszukiwania zdjęć. W wynikach pojawia się m.in. artykuł „Rocznica Babiego Jaru: śmiertelne liczby” opublikowanego przez portal Wielki Kijów we wrześniu 2021 roku. Tekst zilustrowano między innymi zdjęciem prezentowanym przez Frimana. Jednak w podpisie czytamy, że to kadr z filmu „Babi Jar – zapomniana zbrodnia” w reżyserii Jeffa Kanewa. Okazuje się, że to obraz fabularny z 2003 roku. Link do pełnej wersji filmu zamieszczamy w źródłach, zaś ujęcie, które posłużyło Frimanowi i rosyjskiej propagandzie za dowód gumkowania historii zagłady Żydów możemy znaleźć ustawiając znacznik czasowy na 1:43:29. To oczywiście tłumaczy również, dlaczego przedstawiciele instytutu twierdzą, że to zdjęcie nigdy nie wchodziło w skład jego zasobów. O tym, że proceder, o którym opowiadają autorzy nagrania, nie dokonuje się, może świadczyć fakt, że po wejściu na stronę archiwum materiałów cyfrowych Yad Vashem i wpisaniu w wyszukiwarce „Babi Yar” otrzymamy dostęp do prawie 47 tysięcy zdjęć i dokumentów związanych z jednym z największych masowych mordów dokonanych w czasie II wojny światowej. Dodatkowo w archiwach jest prawie 500 dokumentów związanych z działalnością ukraińskich kolaborantów, a także informacja o filmie Kanewa. Witalij Friman jest aktywnie zaangażowany w antyukraińską propagandę i został uznany za „wspólnika terrorystów” przez Centrum Badań Myrotvorets zajmujące się przestępstwami przeciwko bezpieczeństwu narodowemu Ukrainy. W swoim oświadczeniu Yad Vashem dodało, że promuje projekt „Nieopowiedziane historie”, w ramach którego określa lokalizacje ponad 2200 miejsc masowych mordów na Żydach dokonanych przez nazistów wspomaganych przez lokalnych kolaborantów w Europie Wschodniej. Aż 700 z nich znajduje się na terenie obecnej Ukrainy. W latach 1941-1945 na Ukrainie zamordowano od 850 tys. do 1,6 mln Żydów. Wiele z tych akcji odbyło się z udziałem członków OUN-B – frakcji dowodzonej przez Stepana Banderę. Najgłośniejsza masakra Żydów miała miejsce w wąwozie Babi Jar pod Kijowem 29-30 września 1941 r. W ramach jednej operacji zabito wówczas ponad 33 tys. Żydów.

Żródła

https://tgstat.ru/channel/@oleglurie/10184 https://www.yadvashem.org/press-release/04-march-2024-14-02.html https://www.jpost.com/diaspora/antisemitism/article-790179 https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=10232269878307592&id=1172281193&mibextid=WC7FNe https://www.youtube.com/watch?v=LLToo6jUucc https://bigkyiv.com.ua/rokovyny-babynogo-yaru-smertelni-czyfry/ https://collections.yadvashem.org/en/photos/search-results/Babi%20Yar?page=1 https://en.wikipedia.org/wiki/Babiy_Yar_(film) https://cineuropa.org/en/film/18815/ https://collections.yadvashem.org/en/movies/6851612 https://www.youtube.com/watch?v=88WyEQ5zLi4