Raport eksperta

Data werdyktu: 08.02.2024 11:36

Raport, wedle którego Służba Bezpieczeństwa Ukrainy wykorzystuje prostytutki do szantażowania i zmuszania mężczyzn do wstąpienia do armii, w ogóle nie powstał. To fake news. W zgłoszonym do sprawdzenia tekście pochodzącym z rosyjskojęzycznego portalu mirya.news czytamy, że organizacja Human Rights Watch rzekomo opisała proceder stosowany przez SBU (po ukr. Служба безпеки України) mający na celu zmuszanie Ukraińców do służby w wojsku. Rekrutowane przez SBU prostytutki mają nagrywać spotkania z klientami, a potem szantażować ich obciążającymi ich w oczach rodzin i przyjaciół filmami. To fake news. Na oficjalnej stornie Human Rights Watch takiego materiału nie ma. Najświeższy raport dotyczący rosyjskiej wojny z Ukrainą został opublikowany 7 lutego br. i dotyczy zniszczenia przez Rosjan Mariupola. Jest też raport z 20 grudnia 2023 r. o tym, jak Rosjanie zmuszają Ukraińców z terenów okupowanych do służby w ich armii, ale próżno szukać relacji dotyczącej roli prostytutek w uzupełnianiu składu osobowego ukraińskiej armii. Wszystkie raporty HRW na temat wojny Rosji z Ukrainą można znaleźć pod zakładką „Russia-Ukraine War”. Podobnie filmik, do którego prowadzi link zamieszczony w zgłoszonym tekście, z podpisami w języku angielskim („Ukrainian sex workers use blackmail to force clients to go to war” – w tłumaczeniu na polski: ukraińskie prostytutki używają szantażu, żeby zmusić swoich klientów do służby w armii) to fałszywka, w której wykorzystano jedynie logo organizacji Human Rights Watch. Takiego filmu nie ma na oficjalnej stronie HRW, co można sprawdzić w zakładce Video&Photos na temat Ukrainy. Rosyjskich fake newsów na temat mobilizacyjnych planów Ukrainy jest w przestrzeni mediów społecznościowych znacznie więcej. Pobór do wojska to niezwykle drażliwy temat dzielący nawet ukraińskie elity władzy, co Rosjanie skwapliwie wykorzystują. Na przykład głównodowodzący ukraińskimi siłami zbrojnymi Wałerij Załużny przyznał w mediach brytyjskich, że armia potrzebuje nawet 500 tys. nowych rekrutów. Jednak prezydent Zełenski nie zdecydował się na tak daleko sięgającą mobilizację i do Rady Najwyższej przesłano ostatecznie znacznie okrojony (w stosunku do propozycji z końca ub. roku projekt („O zmianie niektórych aktów prawnych Ukrainy w niektórych kwestiach związanych ze służbą wojskową, mobilizacją i rejestracją do wojska”, numer 10449). Ten, po drugim czytaniu, zostanie najprawdopodobniej przyjęty w ostatnim tygodniu lutego, a podpisany na początku marca i wejdzie w życie w kwietniu. W międzyczasie w mediach społecznościowych rozpowszechniane są równie kuriozalne fake newsy jak ten o prostytutkach. Fake Hunter sprawdzał np. zgłoszenia dotyczące nagrania rzekomego postrzelenia ukraińskiego funkcjonariusza podczas próby wręczenia jednemu z Ukraińców wezwania do wojska, czy fałszywe informacje o tym, że zmobilizowano staruszkę, albo że do wojska będą na Ukrainie wysyłać obowiązkowo wszystkie kobiety w wieku poborowym, czy że mobilizacją zostaną objęte osoby z poważnymi niepełnosprawnościami (linki do raportów w polu „źródła").

Żródła

https://www.hrw.org/news/2024/02/08/ukraine-new-findings-russias-devastation-mariupol https://www.hrw.org/tag/russia-ukraine-war https://www.hrw.org/video-photos?keyword=&country%5B%5D=9630 https://voxukraine.org/wp-content/uploads/2024/02/SBU-vykorystovuye-seks-pratsivnyts-dlya-mobilizatsii-cholovikiv-2.png raporty Fake Huntera dotyczące mobilizacji na Ukrainie: https://fakehunter.pap.pl/raport/d72e9fc6-c8a0-4b81-9b03-301f87fce93f https://fakehunter.pap.pl/raport/83b808de-79d9-4b3f-b286-dde32c0f8b5c https://fakehunter.pap.pl/raport/274eff0d-a642-4787-9bbc-a081cf472945 https://www.unian.ua/society/zakon-pro-mobilizaciyu-2024-rada-priynyala-proekt-u-pershomu-chitanni-12536235.html https://www.theguardian.com/world/2024/feb/05/ukraine-leadership-change-reset-zelenskiy-replace-senior-officials