Raport eksperta

Data werdyktu: 19.05.2020 19:10

WHO nie zmieniła definicji grypy pandemicznej z tego prostego powodu: nigdy formalnie nie zdefiniowała grypy pandemicznej.Chociaż WHO przedstawiła wiele opisów grypy pandemicznej, nigdy nie ustanowiła formalnej definicji i kryteriów deklarowania pandemii spowodowanej wirusem pochodzącym z definicji „fazy pandemicznej”, a nie z definicji „grypy pandemicznej”. W 2009 roku pojawiły się w Europie głosy, że WHO po zidentyfikowaniu nowej grypy H1N1 zmieniła definicję grypy pandemicznej usuwając z niej wskaźnik śmiertelności. Dzisiaj temat powraca w związku z pandemią SARS-CoV-2 i wypowiedzią dr Zbigniewa Martyki zacytowaną w zgłoszonej do FakeHuntera publikacji. "Kwestia pandemii to kwestia uznania definicji. Kiedyś dotyczyła chorób, które charakteryzują się wysoką śmiertelnością i rozprzestrzeniają się na cały świat. W 2009 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zmieniła tą definicję i w tej chwili pandemią określa się każdą chorobę nowopowstałą o nowej etiologii, która rozprzestrzenia się łatwo i jest wyłączone kryterium wysokiej śmiertelności. Czyli może być to bardzo łagodna choroba, która się łatwo rozprzestrzenia " twierdzi dr Martyka. Zgodnie z obecnym opisem pandemii na stronach WHO, rzeczywiście to nie wskaźnik śmiertelności z powodu danej choroby jest kluczowym czynnikiem przy jej ogłaszaniu, a obszar rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej. Pandemia, zgodnie z definicją WHO to „rozprzestrzenianie się nowej choroby na całym świecie. Pandemia grypy występuje, gdy pojawia się nowy wirus grypy i rozprzestrzenia się na całym świecie, a większość ludzi nie ma odporności.”  WHO podaje, że cechy choroby sprzyjające rozwojowi pandemii to: * niska śmiertelność zakażonych osób * wysoka zaraźliwość  * długi okres zaraźliwości, w tym zaraźliwość w okresie bezobjawowego przebiegu choroby * brak naturalnej odporności populacji  LiveScience.com dodaje, że gdyby brać pod uwagę jedynie śmiertelność, wówczas pandemia grypy hiszpanki z początku XX wieku również nie byłaby pandemią, bowiem wówczas śmiertelność wyniosła pomiędzy 1 a 3%. „Najbardziej zabójczą pandemią w historii była hiszpańska grypa z 1918 r. Wirus zainfekował około jedną trzecią światowej populacji i był odpowiedzialny za spowodowanie od 20 do 50 milionów zgonów - szacuje się to na 1–3% śmiertelność.”
 Z kolei pandemia świńskiej grypy H1N1 w latach 2009–2010 została spowodowana przez nowy szczep tego samego wirusa, który spowodował grypę hiszpańską - wirusa H1N1. Szacuje się, że świńska grypa zainfekowała od 700 milionów do 1,4 miliarda ludzi, co było znacznie więcej w wartościach bezwzględnych w porównaniu z grypą hiszpańską. Ale śmiertelność była znacznie niższa, szacowana na 0,01% do 0,08%, zgodnie z analizą opublikowaną w czasopiśmie The Lancet.
 Portal mp.pl podjął temat nazewnictwa pandemii przez WHO w swoim artykule: "Media często odnoszą się do dokumentu z 2003 r., dostępnego na stronie internetowej WHO, twierdząc, że grypa pandemiczna skutkuje "ogromną liczbą zachorowań i zgonów". W owym czasie było to rozpatrywane w kategorii prawdopodobnego scenariusza, który mówił, że bardzo śmiertelna wersja wirusa H5N1 ptasiej grypy rozwinie zdolność do łatwego rozprzestrzeniania się wśród ludzi. Nigdy nie była to jednak definicja w sensie formalnym." W archiwalnych publikacjach Światowej Organizacji Zdrowia z 2008 roku można znaleźć artykuł, gdzie WHO podaje jeden z opisów pandemii: „Pandemia grypy pojawia się, gdy pojawia się nowy wirus grypy, na który populacja ludzka nie ma odporności, co powoduje kilka jednoczesnych epidemii na całym świecie z ogromną liczbą zgonów i chorób.” Przy czym, w tym samym artykule określa ilość potencjalnych zgonów w trakcie pierwszych lat trwania pandemii: „kolejna pandemia prawdopodobnie spowoduje 57–132 milionów wizyt ambulatoryjnych i 1,0–2,3 mln hospitalizacji oraz 280 000–650 000 zgonów w okresie krótszym niż 2 lata.” Gdyby wziąć pod uwagę szacunkową liczbę zgonów estymowaną przez WHO w 2008 roku "280 000–650 000 zgonów w okresie krótszym niż 2 lata" oraz obecną liczbę zgonów na świecie w ciągu zaledwie kilku miesięcy - 322 579 zgonów (stan na 19. maja 2020) - to nadal SARS-CoV-2 spełnia przesłanki bycia pandemią. Zatem, czy WHO usunęło śmiertelność jako jeden z wyznaczników pandemii z definicji - nie. Definicja ta wg WHO nigdy nie powstała. Czy wysoki wskaźnik śmiertelności w trakcie pandemii ma znaczenie? Nie, wręcz przeciwnie, znaczenie ma niska śmiertelność oraz wysoka zaraźliwość połączona z brakiem odporności populacji.

Żródła

https://www.who.int/csr/disease/swineflu/frequently_asked_questions/pandemic/en/ http://www9.who.int/bulletin/volumes/89/7/11-086173-ab/en/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK143061/#ch4.s1 https://www.mp.pl/pacjent/grypa/wiadomosci/53165,odpowiedz-who-na-krytyke-ws-ogloszenia-pandemii-grypy https://www.who.int/csr/disease/swineflu/frequently_asked_questions/pandemic/en/  
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK143061/#ch4.s1 https://www.livescience.com/pandemic.html https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(12)70121-4/fulltext http://web.archive.org/web/20030202145905/http://www.who.int/csr/disease/influenza/pandemic/en/