Raport eksperta

Data werdyktu: 24.03.2023 13:46

Nieprawdą jest, że Ukraina wykorzystuje dzieci jako "ludzkie tarcze". Rozpowszechniające tę tezę twitterowe konto o nazwie "coolfonpl" odwołuje się do wpisu na innym koncie o nazwie: Frankie Stockes - Reporter. Obaj użytkownicy powołują się na organizację Amnesty International, która - według nich - miała przyznać, że "Ukraina wykorzystuje dzieci jako ludzkie tarcze". Mamy w tym przypadku do czynienia z manipulacją, polegającą na wykorzystaniu prawdziwego raportu, który Amnesty International (AI) opublikowała ponad rok temu - 4 sierpnia 2022 r. a później, sama przyznała, że popełniła w nim błędy. W żadnym miejscu tego raportu nie użyto jednak stwierdzenia "human shield", "ludzka tarcza" czy też "żywa tarcza". Dokument mówił natomiast o tym, że "ukraińska taktyka wojskowa stanowi zagrożenie dla ludności cywilnej". AI stwierdziła, że "podczas odpierania rosyjskiej inwazji wojska ukraińskie naraziły ludność cywilną na niebezpieczeństwo, zakładając bazy wojskowe w zaludnionych obszarach mieszkalnych takich jak szkoły i szpitale, a także obsługując w tych miejscach systemy broni". Nigdzie w raporcie nie stwierdzono, że działanie takie były intencjonalne, a tak definiowane jest pojęcie "żywej tarczy" - jako umyślne użycie cywili do osłony w trakcie walk. Sama AI już po publikacji raportu wyrażała ubolewanie z powodu odbioru dokumentu. "Ukraińcy walczą we własnym kraju, broniąc swojego państwa i swoich rodzin wszędzie tam, gdzie są atakowani przez siły rosyjskie (...). W konsekwencji giną zarówno żołnierze uczestniczący w konflikcie, jak i niezaangażowane w bezpośrednią walkę osoby cywilne, którym – zgodnie z międzynarodowym prawem – należy się ochrona. Amnesty International podkreśla, że żadne okoliczności nie zwalniają nikogo z obowiązku przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego" - głosi komunikat AI z 5 sierpnia 2022 r. "Nie oznacza to, że Amnesty International obciąża siły ukraińskie odpowiedzialnością za naruszenia popełnione przez siły rosyjskie, ani że ukraińskie wojsko nie podejmuje odpowiednich środków ostrożności w innych częściach kraju" - oświadczyła dodatkowo AI w e-mailu do agencji Reutera, który zacytowała "Rzeczpospolita". "W trakcie prac nad tym komunikatem popełniono poważne błędy w obszarze konsultacji i komunikacji, a także niedostatecznie przedstawiono kontekst i niewystarczająco zaakcentowano rosyjską odpowiedzialność za wojnę w Ukrainie" - głosi z kolei oświadczenie Zarządu i Dyrektorki Amnesty International Polska z 10 sierpnia 2022 r. AI oświadczyła także, że "od pierwszych dni agresji Rosji na Ukrainę podkreślała, że wojska rosyjskie dopuszczają się niehumanitarnych ataków nie tylko na wybrane obiekty cywilne, ale na wielomilionowe miasta, małe miasteczka i wsie, zamieszkałe często wyłącznie przez ludność cywilną". Do dymisji po publikacji raportu podała się szefowa ukraińskiego oddziału AI Oksana Pokalczuk, określając raport mianem propagandowego prezentu dla Rosji. Mianem "skandalicznego" określił raport AI rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn. W jego ocenie, rosyjska propaganda wykorzystała dokument do "odczłowieczania Ukraińców – zwłaszcza Sił Zbrojnych Ukrainy".

Żródła

https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/08/ukraine-ukrainian-fighting-tactics-endanger-civilians/ https://www.amnesty.org.pl/ukrainska-taktyka-wojskowa-stanowi-zagrozenie-dla-ludnosci-cywilnej/ https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art36829671-amnesty-international-ubolewa-po-publikacji-swego-raportu-o-taktyce-wojsk-ukrainskich https://www.amnesty.org.pl/oswiadczenie-zarzadu-i-dyrektorki-amnesty-international-polska-nt-komunikatu-z-4-sierpnia/ https://www.amnesty.org.pl/oswiadczenie-amnesty-international-polska-nt-ustalen-dotyczacych-dokumentowania-naruszen-prawa-humanitarnego/ https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art36825831-szefowa-ukrainskiego-amnesty-international-odchodzi-po-publikacji-raportu Depesza PAP z 13.08.2022 r. godz. 19.01.: "Rzecznik koordynatora służb: rosyjska propaganda nadal próbuje poróżnić Polaków i Ukraińców".