Raport eksperta

Data werdyktu: 10.01.2025 08:55

Ponad połowa największych firm ubezpieczeniowych działających w Kalifornii zaczęła likwidować polisy obejmujące katastrofy naturalne już w 2022 roku, a nie tuż przed wybuchem pożarów w Los Angeles, jak podaje weryfikowany wpis na platformie X. Największa firma ubezpieczeniowa, czyli State Farm, zrobiła to w marcu 2024 roku. W Kalifornii, w rejonie Los Angeles, wybuchły pożary, które spowodowały – do momentu pisania tego raportu – dziesięć ofiar śmiertelnych. Ewakuowano prawie 180 tys. osób. Bank inwestycyjny JP Morgan oszacował 9 stycznia 2025 roku straty na 20 mld USD. Pierwszy pożar wybuchł w Palisades w ekskluzywnej dzielnicy mieszkalnej Pacific Palisades. Potem objął północną część Los Angeles, czyli Eaton. Poza tym pali się w Hurts położonym na północ od San Fernando, w górach w Acton oraz w Kenneth. Jak podał dziennik USA Today kalifornijska straż pożarna nadal bada przyczyny. Do tej pory 95 proc. pożarów było spowodowanych przez ludzi. Błyskawiczne rozprzestrzenianie się obecnych pożarów jest spowodowane niską wilgotnością powietrza i silnymi wiatrami. Autor weryfikowanego postu na portalu X napisał, że polisy ubezpieczeniowe zostały „masowo anulowane zaledwie kilka tygodni przed pożarem w Palisades”. I dołączył relację telewizji ABC, w której pielęgniarka próbuje ratować dom swoich rodziców. „Oni mają 90 lat, mieszkają w tym domu od 75 lat. Od dawna mieli tę samą polisę, ale ubezpieczyciele postanowili anulować część obejmującą pożary” – mówiła telewizji ABC. W żadnym momencie nagrania owa pielęgniarka nie powiedziała, kiedy anulowano polisę. Twierdzenie, że stało się to tuż przed wybuchem pożarów jest nieprawdą. Firmy ubezpieczeniowe zaczęły wycofywać się z oferowania tego rodzaju polis ale już od 2022 roku. Kalifornijski Departament Ubezpieczeń podał, że siedem z 12 największych firm ograniczyło zakres ubezpieczenia w ciągu ostatnich 4 lat. Analiza danych stanowych przeprowadzona przez San Francisco Chronicle wykazała, że ponad 100 tys. Kalifornijczyków straciło ubezpieczenie w latach 2019-2024. State Farm ogłosiła zmiany w marcu 2024 roku. Jak napisał wtedy dziennik The Los Angeles Times ubezpieczyciel zapowiedział, że nie odnowi polis 72 tys. klientów w całym stanie i nie będzie oferował ubezpieczenia od pożarów oraz innych katastrof naturalnych. Powodem decyzji były trudności finansowe. W 2023 roku State Farm miała straty wynoszące 6,3 mld USD. Telewizja Fox News przypomniała, że od wielu lat rynek ubezpieczeń w tym stanie boryka się z poważnymi trudnościami. Pierwszym powodem było przegłosowanie w 1988 roku przez mieszkańców Kalifornii tzw. Propozycji 103. Jej celem było uchronienie obywateli przed nadmiernym wzrostem składek za ubezpieczenia. Dlatego każda firma, jeśli chciała podwyższyć składkę o więcej niż 7 proc. musiała dostać zgodę władz stanowych. Ponadto wszelkie podwyżki musiały być rozłożone na trzy lata. Wg Fox ubezpieczyciele dostawali zgodę na podwyżki stawek, ale te były niewystarczające, by firmy zachowały płynność finansową w stanie wyjątkowo narażonym na katastrofy naturalne. Dlatego Kalifornia oferowała tzw. Plan FAIR, czyli ubezpieczenie ostatniej szansy dla mieszkańców, którym anulowano polisy. Ale Plan FAIR jest bardzo drogi. Od września 2023 do września 2024 ekspozycja planu FAIR na ryzyko mieszkaniowe zwiększyła się o 174 mld USD, czyli o ponad 61 proc. wynosząc 458 mld USD. Liczba polis mieszkaniowych w ramach Planu FAIR wzrosła w tym okresie z ponad 320 tys. do 451 tys., co nadal stanowiło zaledwie 3 proc. udziału w rynku ubezpieczeń mieszkaniowych w Kalifornii. Jak podał dziennik The New York Times, w 2024 roku Kalifornia zaczęła wprowadzać zmiany w regulacjach dotyczących ubezpieczeń. Powodem było drastyczne ograniczenie zakresu ochrony ubezpieczeniowej przez większość głównych ubezpieczycieli w następstwie pożarów w 2017 i 2018 roku. Wtedy ubezpieczyciele wypłacili ponad dwa razy więcej odszkodowań niż wysokość pobranych składek. Wg The New York Times, średni koszt polisy dla właścicieli domów w Los Angeles wynosił 1.583 USD rocznie, ale w samym w Pacific Palisades średnia składka to 7.520 USD rocznie. Kalifornia jest stanem wyjątkowo podatnym na katastrofy naturalne, w tym trzęsienia ziemi, pożary, powodzie i lawiny błotne. Powodem jest geologia, warunki przybrzeżne oraz pogodowe. Wg BBC wpływ mają także zmiany klimatyczne. Gwałtowne wahania między suchymi i mokrymi warunkami w regionie w ostatnich latach stworzyły ogromną ilość suchej roślinności. Po dziesięcioleciach suszy miały miejsce wyjątkowo obfite opady deszczu w 2022 i 2023 r., a następnie warunki znów się zmieniły i jesienią 2024 roku zaczęła się kolejna susza. Wg The Los Angeles Times powodem wycofywania przez firmy ubezpieczeniowe polis od katastrof naturalnych była częstość występowania katastrof naturalnych, inflacja, rosnące koszty reasekuracji oraz obowiązujące w Kalifornii ograniczenia co do wysokości składek. Nie jest natomiast prawdą, że ubezpieczyciele masowo anulowali polisy zaledwie kilka tygodni przed wybuchem obecnych pożarów. Weryfikowany post to fake news.

Żródła

dostęp do źródeł 10.01.24, godz. 9:00 https://abc7.com/live-updates/socal-braces-possibly-destructive-windstorm-amid-dangerous-fire-weather/15771235/entry/15779263/ https://eu.usatoday.com/story/news/nation/2025/01/09/how-did-california-wildfire-start/77573710007/ https://www.bbc.com/news/articles/clyxypryrnko https://www.foxbusiness.com/lifestyle/ca-wildfire-backlash-state-farm-other-insurers-slammed-dropping-coverage?fbclid=IwY2xjawHtmepleHRuA2FlbQIxMAABHSSUe2KsUhbQEMaL2sqic87ozn4BgFS2ZjrhfuIGAmbVtetdWyzUCRUsbg_aem_sx3p7vnG0BpSkGXZJ2eLZw https://www.insurance.ca.gov/01-consumers/150-other-prog/01-intervenor/#:~:text=Proposition%20103%2C%20passed%20by%20California,and%20affordable%20for%20all%20Californians. https://www.latimes.com/california/story/2024-03-23/state-farm-wont-renew-72-000-insurance-policies-in-california-worsening-the-states-insurance-crisis https://www.latimes.com/california/story/2024-04-10/westside-l-a-hit-hard-as-state-farm-cancels-home-insurance https://www.bbc.com/news/articles/c0ewe4p9128o https://www.newsweek.com/california-insurer-canceled-policies-months-before-los-angeles-wildfires-2011521 https://www.businessinsider.com/california-fire-insurance-coverage-cancellation-no-payout-2025-1?IR=T https://www.nytimes.com/2025/01/08/us/fire-insurance-california.html#:~:text=Last%20summer%2C%2070%20percent%20of,around%20the%20Santa%20Monica%20Mountains. https://www.washingtonexaminer.com/news/3281222/state-farm-canceled-california-homeowners-insurance-policies/ https://www.politico.com/news/2025/01/08/los-angeles-fires-insurance-california-00197196 https://www.californiaresidentialmitigationprogram.com/resources/blog/natural-disasters-in-california#:~:text=This%20is%20in%20part%20due,roles%20in%20California's%20seismic%20history https://www.documentcloud.org/documents/24537687-state-farm-zip-codes/?responsive=1&title=1