Raport eksperta

Data werdyktu: 29.03.2023 13:25

Ze zgłoszonego tweeta wynika, że amunicja ze zubożonym uranem, która ma trafić do Ukrainy jest bardzo niebezpieczna ze względu na promieniowanie. Może wywoływać raka, a także wady wrodzone. To nieprawda. Wielka Brytania planuje przekazać Ukrainie w ramach pomocy wojskowej czołgi wraz z amunicją z rdzeniem ze zubożonego uranu. W związku z tym pojawiły się kontrowersje związane z zagrożeniem dla zdrowia i życia, które miałyby być spowodowane jej właściwościami promieniotwórczymi. Zubożony uran umieszcza się w niektórych typach pocisków, aby ułatwić penetrację grubego pancerza. – Brytyjska armia używa zubożonego uranu w swoich pociskach przeciwpancernych od dekad. To standardowy komponent i nie ma nic wspólnego z bronią atomową. Rosja wie o tym, ale celowo próbuje dezinformować – wyjaśnił rzecznik brytyjskiego resortu obrony. Komitet Naukowy ds. Zagrożeń dla Zdrowia i Środowiska Komisji Europejskiej wyjaśnia, że zubożony uran jest znacznie mniej radioaktywny (zwykle około 40 procent) niż nieprzetworzony. Emituje on głównie cząsteczki alfa , które nie przenikają przez skórę. Oznacza to, że zagrożenie promieniowaniem uranu wynika tylko z wdychania pyłu, jedzenia lub picia zanieczyszczonej żywności lub wody lub jako efekt przedostania się odłamków do organizmu. Obserwacja medyczna weteranów wojny w Zatoce Perskiej, którzy odnieśli rany odłamkami uranu, jak dotąd nie ujawniła żadnych poważnych skutków zdrowotnych. Testy laboratoryjne wykazały możliwość działania genotoksycznego, chociaż nie zostało to potwierdzone wzrostem zachorowań na raka ani u zwierząt laboratoryjnych, ani w badaniach na ludziach. Pociski przeciwpancerne, trafiając w cel, generują pył uranowy i odłamki. Pył spala się na tlenek uranu i w dużej mierze osadza się na wnętrzu pojazdu będącego celem ataku. Pył, który wydostaje się na zewnątrz, zazwyczaj nie przemieszcza się daleko ze względu na gęstość uranu. W przypadku trafienia w ziemię, pocisk zakopuje się w glebie, gdzie uran utlenia się i rozpuszcza, a z czasem jest usuwany z okolic miejsca uderzenia. Jego ilości nie są na tyle duże, aby w znaczący sposób wpłynąć na naturalne tło uranowe. Badania przeprowadzone na terenach walk z wykorzystaniem tej broni wykazują ogólnie niskie stężenia uranu podobne do naturalnego, chociaż może istnieć również niewielka liczba miejsc w których stężenie to będzie wyższe. Próbki moczu pobrane od żołnierzy i od cywilów mieszkających na obszarach, na których używana była amunicja ze zubożonym uranem, zazwyczaj wskazują na bardzo niskie poziomy narażenia na jego działanie. Komitet Naukowy ds. Zagrożeń dla Zdrowia i Środowiska Komisji Europejskiej, bazując na dostępnej wiedzy, stwierdził, że stosowanie amunicji ze zubożonym uranem stwarza niewielkie ryzyko dla ekosystemów lądowych i wodnych oraz zdrowia człowieka. W związku z deklaracją Brytyjczyków, Putin oskarżył Zachód o rozmieszczanie broni z „komponentem nuklearnym”. Jednak w 2018 r. to rosyjskie Ministerstwo Obrony chwaliło się modernizacją czołgu T-80BV, tak by mógł strzelać pociskami ze zubożonym uranem. 20 grudnia 2018 r. agencja TASS powołała się na eksperta w osobie Wiktora Murachowskiego, redaktora naczelnego „Arsenału Ojczyzny”, który przekonywał, że użycie amunicji ze zubożonym uranem nie narusza żadnych umów międzynarodowych. Dziś możemy być niemal pewni, że rosyjska armia wykorzystuje w Ukrainie tego typu amunicję, np. 3BM29, 3BM32 Want, 3BM48 Świniec, czy 3BM59 Świniec-1.

Żródła

https://defence24.pl/wojna-na-ukrainie-raport-specjalny-defence24/amunicja-ze-zubozonym-uranem-dla-ukrainy https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art38178181-amunicja-ze-zubozonym-uranem-dla-ukrainy-lawrow-martwi-sie-o-produkcje-zywnosci https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/opinions_layman/depleted-uranium/en/index.htm https://tass.com/defense/1036958 https://defence24.pl/przemysl/nowa-rosyjska-amunicja-przeciwpancerna-125-mm