Raport eksperta

Data werdyktu: 26.01.2024 10:42

Nieprawda. Stalin nie musiał wstawiać się za członków rządu Vichy, ponieważ nigdy nie było pomysłu postawienia ich przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym. W Norymberdze sądzono tylko niemieckich zbrodniarzy wojennych III Rzeszy. Większość francuskich kolaborantów rzeczywiście uniknęła kary, ale to efekt łagodnego obejścia się z nimi przez wymiar sprawiedliwości oraz rządzących tym krajem po wojnie. Teza, iż to Stalin uratował Francuzów kolaborujących z Hitlerem przed Norymbergą, została sformułowana w poście opublikowanym w języku rosyjskim w portalu X.Twierdzenie w nim zawarte jest błędne, ponieważ podczas przygotowań do procesu w Norymberdze nigdy nie brano pod uwagę sądzenia członków rządu Vichy, a zatem Stalin nie musiał interweniować w Międzynarodowym Trybunale Wojskowym w tej sprawie. Na ławie oskarżonych w Norymberdze zasiedli tylko zbrodniarze III Rzeszy. Zresztą, zgodnie z porozumieniem aliantów zawartym w Londynie 8 sierpnia 1945 roku przed planowanymi procesami zbrodniarzy, jedną z cech definiujących zbrodnie przeciw ludzkości był ich związek z interesem państw Osi. Natomiast Francja nigdy formalnie do niej nie należała. Większa część kraju po klęsce Francji w lipcu 1940 roku znalazło się pod okupacją niemiecką. Francuzom pozostawiono tzw. wolną strefę na południu kraju ze stolicą w kurorcie Vichy. Na czele kolaborującego z Niemcami rządu stanął marszałek Philippe Pétain, który ogłosił się „głową państwa francuskiego”, ustanawiając autorytarną dyktaturę. Istniejące w latach 1940–1944 (państewko w pierwszym okresie posiadało sporą autonomię wewnętrzną. Pomimo braku nacisków ze strony III Rzeszy władze Vichy podjęły zakrojoną na szeroką skalę kampanię antyżydowską. W październiku 1940 roku wydano Statut des Juifs (Statut żydowski), który pozbawiał Żydów możliwości pracy w wielu zawodach. Nie mogli już być urzędnikami, policjantami, dziennikarzami, nauczycielami ani oficerami. W czerwcu 1941 roku Francja Vichy wprowadziła kolejną ustawę antysemicką, tym razem zabraniając Żydom pracy m.in. w agencjach reklamowych, bankach, biurach nieruchomości. W innych branżach ustalono bardzo restrykcyjne limity udziału Żydów. Tylko 2% wszystkich prawników, lekarzy, aptekarzy czy architektów mogło być Żydami. Z kolei uczniów szkół średnich i wyższych obowiązywał limit trzyprocentowy. Francuska milicja faszystowska oraz cywilna administracja kraju uczestniczyły w ustalaniu tzw. list proskrypcyjnych i organizowaniu deportacji Żydów. Największe masowe aresztowanie francuskich Żydów podczas II wojny światowej miało 16 i 17 lipca 1942 roku (tzw. obława Vel d’Hiv). Rząd Vichy siłami ok. 9 tys. swoich policjantów zatrzymał ponad 13 tys. osób pochodzenia żydowskiego w Paryżu i okolicach. Zatrzymanym pozwolono zabrać ze sobą tylko dwie koszule, parę butów, koc i jedno ciepłe ubranie. Trafili do obozów przejściowych, skąd wywieziono ich do Auschwitz-Birkenau. Państwu Vichy pozwolono zatrzymać liczącą 100 000 żołnierzy tzw. armię rozejmową. Podejmowała ona działania przeciwko aliantom, m.in. doprowadziła do trzykrotnego zbombardowania Gibraltaru. Kolaboracja Francuzów z Vichy polegała też na produkcji zbrojeniowej na rzecz Rzeszy, przekazywaniu kontyngentów żywnościowych oraz masowych dobrowolnych wyjazdach do pracy w Rzeszy. W praktyce Francja finansowała w znacznej części wysiłek zbrojeniowy III Rzeszy. Kiedy zakończyła się II wojna światowa uwaga światowej opinii publicznej skoncentrowała się na nazistowskich Niemczech. Przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym postawiono 22 przywódców III Rzeszy(wszyscy byli Niemcami), z których 12 skazano na śmierć (jedną zaocznie), trzy - na dożywocie, cztery - na długoletnie więzienie, a trzy - uniewinniono. Choć współudział członków i zwolenników rządu Vichy w zbrodniach II wojny światowej nie ulega wątpliwości, nigdy nie było pomysłu rozliczenia ich przed międzynarodowym trybunałem. Rozliczenia kolaborantów francuskich miały dokonać się we Francji. Tuż po wojnie część francuskich zbrodniarzy stała się celem samosądów (mówi się o 10 tys. egzekucji) dokonanych przez Ruch Oporu. Do osądzenia pozostałych powołano sądy specjalne. Wydały one łącznie 1071 wyroków śmierci, jednak większość skazańców została ułaskawiona przez Charlesa de Gaulle’a i wyroków nigdy nie wykonano. Wyrok śmierci w 1945 r. usłyszał także marszałek Petain, ale wobec niego de Gaulle także zastosował akt łaski. Rozstrzelano natomiast po procesie Pierre’a Lavala – premiera rządu Vichy Około 39 tys. kolaborantów Vichy skazano w powojennych procesach na kary więzienia, w tym 2, 2 tys. - na dożywocie. Większość więźniów zaczęła jednak wychodzić na wolność już w latach 50, nie odbywając kary w pełnym wymiarze.

Żródła

https://kronikidziejow.pl/porady/panstwo-vichy-geneza-armia-polityka-znaczenie-wyzwolenie/ https://historia.dorzeczy.pl/druga-wojna-swiatowa/holokaust/84152/francja-vichy-i-przesladowanie-zydow.html https://historia.dorzeczy.pl/druga-wojna-swiatowa/holokaust/84152/francja-vichy-i-przesladowanie-zydow.html https://dzieje.pl/aktualnosci/71-lat-temu-w-norymberdze-skazano-przywodcow-nazistowskich-niemiec https://www.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%205887.pdf https://www.un.org/en/genocideprevention/documents/atrocity-crimes/Doc.2_Charter of IMT 1945.pdf