Raport eksperta

Data werdyktu: 19.12.2024 12:42

Rumunia nie cenzuruje treści nacjonalistycznych, tylko faszytowskie, których rozpowszechnianie jest niezgodne z prawem. Weryfikowany post podał nieprawdę. 17 grudnia 2024 roku rumuńska Narodowa Rada Audiowizualna (CNA), odpowiednik polskiej KRRiT, postanowiła wystąpić o usunięcie materiałów promujące treści faszystowskie i reżimy totalitarne na YouTube, Facebooku oraz TikToku, w tym posty zawierające treści antysemickie i symbole legionowe. W 2015 roku w Rumunii wprowadzono prawo, zgodnie z którym rozpowszechnianie treści faszystowskich, rasistowskich, w tym promowanie Żelaznej Gwardii oraz Legionu Michała Archanioła, lub ksenofobicznych organizacji i symboli, a także wysławianie osób winnych zbrodni przeciwko ludzkości, jest karane więzieniem do lat trzech. Autor weryfikowanego postu komentując decyzję CNA napisał, że w Rumunii nasila się cenzura, bo kazano usunąć „treści nacjonalistyczne”. To nieprawda. CNA w swoim oświadczeniu napisała, że decyzja to efekt monitoringu oraz skarg, które do niej dotarły. Obejmuje kanał Ruchu Legionowego na YouTubie (który propagował także treści antysemickie), jeden profil na Facebooku i cztery strony internetowe. Jak napisał portal Romania Insider treści publikowane przez te profile i strony internetowe pokazywały wizerunki generała Iona Antonescu, Corneliu Zelea Codreanu oraz symbole Żelaznej Gwardii. A osoby pokazywane na filmikach hejlowały. Corneliu Zelea Codreanu założył Legion Michała Archanioła, który później funkcjonował jako Ruch Legionowy, a następnie pod nazwą Żelazna Gwardia stał się zbrojną częścią faszystowskiego rządu generała Iona Antonescu w latach 1940-1941. Jak napisała agencja Reuters na początku grudnia rumuńska policja wszczęła śledztwo w sprawie kilku osób za promowanie Corneliu Zelea Codreanu, którego agencja określiła jako „brutalnego, faszystowskiego przywódcy znanego z zabójstw politycznych” w rocznicę jego śmierci. Wg Romania Insider po wydarzeniach związanych z wyborami prezydenckimi władze zaczęły zwracać większą uwagę na treści promujące nienawiść i totalitarne reżimy. 6 grudnia rumuński Trybunał Konstytucyjny unieważnił cały proces wyborów prezydenckich, w którym w pierwszej turze niespodziewanie wygrał ultranacjonalistyczny Călina Georgescu. Wynik ten miał być efektem manipulacji na portalu TikTok. Jak napisało Politico, 3 grudnia firma zeznała na forum Parlamentu Europejskiego, że nie zajmowała się treściami politycznymi związanymi z wyborami w Rumunii, ale ostatecznie zlikwidowała „kilka sieci kont, które próbowały ingerować w wybory”. 17 grudnia Komisja Europejska wszczęła śledztwo w sprawie TikToka z powodu „poważnych oznak” zagranicznej ingerencji w rumuńskie wybory. Jak podało BBC, mimo zaprzeczeń Moskwy, rumuński wywiad uważa, że była to działalność Kremla, ponieważ „Rosja zidentyfikowała to państwo członkowskie NATO jako wrogie państwo i priorytetowy cel”.

Żródła

https://www.romania-insider.com/cna-orders-removal-materials-promoting-totalitarian-regimes-youtube-2024 https://www.cna.ro/article13641,13641.html https://www.romania-insider.com/ccr-annuls-presidential-elections-romania-december-2024 https://www.politico.eu/article/tiktok-removed-3-influence-campaigns-during-romania-elections-european-parliament/ https://apnews.com/general-news-745f4de9547d4209bd5e008abaf330df https://www.reuters.com/world/europe/romanian-police-investigate-1930s-fascist-leader-commemoration-2024-12-01/ https://www.bbc.com/news/articles/cm2v13nz202o